Anonim Şirket Satışına Vergi / Şükrü Kızılot 

(21.01.2013) 

YENİ Gelir Vergisi Tasarısı’nda dikkati çeken düzenlemelerden biri de şirket hisselerinin satışı konusunda... 1) Mevcut Uygulama: Anonim şirketlerin pay senetleri (eski adıyla hisse senetleri)...

 YENİ Gelir Vergisi Tasarısı’nda dikkati çeken düzenlemelerden biri de şirket hisselerinin satışı konusunda...

 

1) Mevcut Uygulama:

Anonim şirketlerin pay senetleri (eski adıyla hisse senetleri), edinme tarihinden itibaren “iki yıl içinde” elden çıkartıldığında, sağlanan kazançlar “değer artışı kazancı” olarak yıllık beyanname ile bildirilerek vergilendiriliyor.

İki yıllık süre geçtikten sonra, sağlanan kazancın tutarı ne olursa olsun, vergilendirilmiyor.

ÖRNEK: 5 Ocak 2011 tarihinde edinilen Anonim Şirketin 500 bin liralık pay senedi, 21 Ocak 2013 tarihinde 2 milyon liraya satılmıştır. Bu durumda, “iki yıllık süre” geçtiği için, elde edilen yaklaşık 1.5 milyon lira kazanç vergilendirilmiyor.

2) Gelir Vergisi Tasarısı:

Yeni Gelir Vergisi Tasarısı, iki yıllık süreyi kaldırıyor ve yıllara göre, kazancın belli bir oranını gelir vergisine tabi tutuyor.

Buna göre, anonim şirket pay senetlerini;

· İki tam yıldan fazla süreyle elde tutulanların elde ettiği gelirlerin yüzde 20’si,

· Üç yıldan fazla süreyle elde tutulanların elde ettiği gelirlerin yüzde 40’ı,

· Dört yıldan fazla süreyle elde tutulanların elde ettiği gelirlerin yüzde 60’ı,

· Beş yıldan fazla süreyle elde tutulanların elde ettiği gelirlerin yüzde 80’i,

vergilendirilmeyecek.

Görüldüğü gibi, anonim şirket pay senedi, 10 yıl sonra da satılsa, kazancın yüzde 20’si vergilendirilecek.

 

LİMİTED ŞİRKET HİSSELERİNİN SATIŞINA AVANTAJ GELİYOR

 

1) Mevcut Uygulama:

Limited şirketlerin ortaklık payları, edinme tarihinden itibaren hangi süre içinde elden çıkartılırsa

çıkartılsın, bundan doğan kazanç gelir vergisine tabi tutuluyor. Örneğin, 10 yıl sonra da elden çıkartılsa, elde edilen kazanç “değer artışı kazancı” olarak beyan ediliyor ve gelir vergisi ödeniyor.

2) Gelir Vergisi Tasarısı:

Yapılan düzenleme ile limited şirket hisse satışlarındaki vergilendirme, önceki uygulamaya kıyasla yumuşatılıyor. Anonim şirketlerdeki uygulamanın aynısı, limited şirket hissesi veya ortaklık payı satışında da geçerli olacak.

 

ÇOCUĞA VE EŞE YILDA 2 BİN 500 LİRA İSTİSNA

 

Yeni tasarıda dikkati çeken ve çok tartışılan bir istisna var.

Hibe yolu ile veya herhangi bir suretle, karşılıksız olarak edinilen paraların ve sair kıymetlerin, YILLIK 2.500 lirası gelir vergisinden istisna tutuluyor.

2.500 lirayı aşan kısmın;

· 1 milyon TL’ye kadar olan kısmının yüzde 50’si,

· 1-5 milyon arasındaki kısmının yüzde 60’ı,

•5 milyon TL ve üzerindeki kısmının yüzde 70’i, edinimin gerçekleştiği yılda elde edilmiş gelir sayılacak.

Burada, veraset ve intikal vergisi kaldırılınca, karşılıksız edinilen paralar ve diğer kıymetler, gelir vergisine tabi tutuluyor.

Burada dikkati çeken bir kaç nokta var.

1) Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nda; eş, çocuk, anne ve baba, “yüzde 50 indirimli”  vergilendiriliyordu. Bu durum Gelir Vergisi’nde ihmal edilmiş.

2) Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nda, verilen para ve diğer kıymette, HER DEFASINDA 3 bin 244 lira istisna vardı. Gelir Vergisi’nde YILLIK 2.500 TL istisna var.

 

Gençlere vergi indirimi avantajı

 

Ticari faaliyeti nedeniyle ilk kez gelir vergisine tabi olan, 18-30 yaş arasındakilerin, talepleri halinde, faaliyete başladıkları vergilendirme döneminden itibaren, “üç vergilendirme dönemi boyunca”, elde ettikleri kazancın;

· Asgari ücretin yıllık kısmına isabet eden kısmı,

· Yüzde 15 oranı ile çarpılmak suretiyle bulunan tutar,

· Bunların kazançları üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilecek.

· Mahsup edilecek tutarın fazla olması halinde, iade yapılmayacak.

Vergi indiriminden yararlanabilmek için mükellefin kendi işinde bilfiil çalışması veya bulunması gerekiyor.

İndirimden yararlanıldığı veya yararlanılabileceği süre içinde, “sahte veya kapsamı itibariyle yanıltıcı belge” düzenlenmeme koşulu aranıyor.

 

Üniversitede okuyan çocuk vergi mi ödeyecek

 

ÖZEL okulda, Vakıf üniversitesinde ve yurtdışında okutulan çocuğun durumu, tasarıda herhangi bir istisna olmadığı için olayın “yumuşak karnı” olarak gözüküyor. Örneğin, yurtdışında okuyan çocuğa 50 bin dolar (90 bin lira ) gönderilmişse, çocuğun Türkiye’de 2.500 TL istisna düşüp yarısını yani 42.500 lirayı gelir olarak beyan etmesi gerekiyor. Hesaplanan vergiyi de (parası olmadığı için) yine ailesinden alacak. Bu kez verginin de vergisini ödeyecek!

Benzer durum yurt içinde paralı okullarda okuyan çocuklar için de söz konusu. Tasarıda sadece, “tahsilde bulunanlar için yapılan giyim giderleri”, gelir vergisinden müstesna tutulmuş. Başka istisna yok. Özellikle bu konu, çok hassas. Türkiye gerçekleri ve aile yapısı göz önüne alınarak, tasarıdaki bu düzenleme değiştirilmeli..

 

 

 

Kaynak: Hürriyet Gazetesi