TTK Denetiminde KOBİ Yok 

(24.01.2013) 

Bakanlar Kurulu kararı ile 'şirketlerin bağımsız denetimi'nin kapsamı belirlendi. Bağımsız denetime tabi şirketler KOBİ olarak tanımlanan kuruluş ölçütlerinin çok üzerinde kriterlere sahip...

 Bakanlar Kurulu kararı ile 'şirketlerin bağımsız denetimi'nin kapsamı belirlendi. Bağımsız denetime tabi şirketler KOBİ olarak tanımlanan kuruluş ölçütlerinin çok üzerinde kriterlere sahip bulunuyor.

 

ANKARA - Yeni Türk Ticaret Kanunu'nun (TTK) şirketlerin talebi üzerine değiştirilen bağımsız denetimin kapsamı belli oldu. Kapsama girecek şirketlere ilişkin genel standartlarda KOBİ tanımı içindeki şirketlerin çok üzerinde ölçütler

 

getirilerek büyük şirketlerin hedeflenmesi dikkat çekti. TÜRMOB Başkanı Nail Sanlı, düzenlemeyle birlikte TTK'nın ana felsefesinden uzaklaşıldığını, Basel-2 ve Basel-3 kriterlerine aykırı olduğunu bildirdi. Türk Ticaret Kanunu'nun 1 Temmuz 2012 itibariyle yürürlüğe girmesinden önce iş dünyasının talebiyle, bütün sermaye şirketlerinin bağımsız denetime tabi olmasına yönelik karar değiştirilmiş, kapsamın belirlenmesi ise Bakanlar Kurulu kararına bırakılmıştı.

Resmi Gazete'de yayınlanan kararla düzenleme 1 Ocak'tan geçerli olarak yürürlüğe girerken kamu kurum ve kuruluşları, televizyonlar ve finansal kuruluşlara ilişkin ek düzenleme yapılması dikkat çekti. Bakanlar Kurulu kararına göre SPK kapsamındaki şirketler, BDDK denetimine tabi finansal şirketler, İstanbul Altın Borsası'nda üye şirketler, lisanslı depoculuk şirketleri ile ulusal karasal, uydu ve kablolu TV sahibi medya hizmeti sağlayıcı şirketler bağımsız denetime

tabi olacaklar.

 

'TTK'nın felsefesi terk edildi'

 

Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği(TÜRMOB) Başkanı Nail Sanlı, düzenlemeyle yeni Türk Ticaret Kanunu'nda (TTK) ana felsefesinden uzaklaştırıldığını söyledi. TTK'nın özellikle KOBİ'lerin denetimini öngördüğüne dikkat çeken Sanlı, "Düzenleme Türkiye'deki tüm şirketlerin denetimini kapsama alıyordu. 800 bin şirketin denetimi öngörülürken düzenleme ile bin 500- 2 bin civarında şirketin denetim altına alınabileceği ortaya çıkıyor" dedi. Sanlı, "Eski TTK'da şirketlerin murakıbı vardı. Bu kapsamda 90 bin anonim şirket denetim altındaydı. Bu düzenleme yerine eski TTK'daki murakıplık sistemi revize edilseydi belki bugünkü bu

denetim düzeninden çok daha yararlı olacaktı" diye konuştu. Aynı zamanda düzenlemenin Basel 2 ve Basel 3  uygulamalarından da uzaklaştığını ifade eden Nail Sanlı, "KOBİ'lerin kredi taleplerde karşılaştıkları zorluklar aynı şekilde devam edecek. Bu Basel 2-3'e göre aykırı" diye konuştu.

 

TOBB VE SENDİKA İŞTİRAKLERİ

 

Sermayesinin en az yüzde 25'i kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, sendikalara, derneklere, vakıflara, kooperatiflere ve bunların üst kuruluşlarına doğrudan veya dolaylı  olarak ait olan şirketler de kendileri için belirlenen 3 kriterden 2 tanesini taşıyorlarsa bağımsız denetime tabi olacaklar.

 

2 KRİTER ŞARTI GETİRİLDİ

 

Yıllık aktif toplamı 150 milyon TL ve üstü, yıllık net satış hasılatı 200 milyon TL ve üstü, çalışan sayısı da 500 ve üstü olarak belirlenen üç ölçütten ikisini iki dönem aşan şirketler, takip eden dönemde bağımsız denetime tabi olacak. Denetim kapsamına girenlerden, eğer iki dönem ard arda bu üç standarttan ikisinin altında kalanlar ya da tek bir hesap döneminde en az iki ölçütün yüzde 20'si ve altında kalanlar takip eden dönem için bağımsız denetim kapsamından çıkacak.

 

BÜYÜK ŞİRKETLER HEDEFLENDİ

 

Yönetmelik gereği, 250 kişiden az çalışanı bulunan, yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 40 milyon TL'yi aşmayan işletmeler KOBİ sınıfına giriyor. İSO ikinci 500 büyük sanayi şirketi sıralamasındaki son şirketin üretimden satışları 71 milyon TL. SGK verilerine göre Türkiye'de 500 ve daha fazla kişi çalıştıran 1.018 işletme bulunuyor.

 

İKİ AYRI LİSTE YAYINLANDI

 

Kararda genel ölçütler dışında iki ayrı liste ile KİT ve finansal kuruluşlar ile kamu niteliğindeki kurumlar ve sivil toplum örgütlerine yönelik özel kapsamı içeren iki ayrı liste de yayınlandı. Bu listeler içinde basın kuruluşlarının da yer alması dikkat çekti.

 

BDDK'YA TABİ ŞİRKETLER

 

Bankalar, derecelendirme kuruluşları, finansal holding şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, varlık yönetim şirketleri, finansal holding şirketleri üzerinde 5411 sayılı Kanunda tanımladığı şekliyle nitelikli paya sahip olan şirketler de bağımsız denetime tabi olacak. Sigortacılık Kanunu ile Bireysel Emeklilik Tasarruf ve yatırım Sistemi Kanunu kapsamında faaliyet göstermekte olan sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri, İstanbul Altın Borsası'nda üye olarak faaliyet göstermesine izin verilen yetkili müeseseler, kıymetli madenler, aracı kurumları, kıymetli maden üretimi veya ticareti ile iştigal eden anonim şirketler de bağımsız denetim kapsamına alındı.

 

Kararda, anonim şirket halinde kurulan tarım ürünleri lisanslı depo şirketleri ile Umumi Mağazalar Kanunu hükümleri uyarınca faaliyette bulunan anonim şirket halinde kurulan şirketler bağımsız denetime tabi olacak.

 

ULUSAL TV SAHİBİ MEDYA

 

Kararda, ulusal karasal, uydu ve kablolu televizyon sahibi medya hizmet sağlayıcı şirketlerde bağımsız denetim zorunluluğuna alındı. Bölgesel ve yerel karasal yayın yapanlar kapsam dışında bırakıldı.

 

GETİRİLEN ÖZEL ÖLÇÜTLER

 

Ağırlığını KİT, sivil toplum örgütleri ve meslek kuruluşlarının düzenlemelerinin oluşturduğu 2 sayılı listede ise her bir şirket için özel ölçüt belirlendi. Buna  göre; Sermayesinin en az yüzde 25'i kamu kurulu niteliğindeki meslek

kuruluşlarına, sendikalara, derneklere, vakıflara, kooperatiflere ve bunların üst kuruluşlarına doğrudan veya dolaylı olarak ait olan şirketlerden, aktif toplamı 40 milyon TL ve üstü; yıllık net satış hasılatı 50 milyon TL ve üstü; çalışan sayısı 125 ve üstü ölçütlerinden en az ikisini sağlayanlar bağımsız denetim kapsamında olacak.

 

ULUSAL YAYIN YAPAN GAZETELER

 

Bu kapsamdaki gazetelerden aktif toplamı 50 milyon TL ve üstü; yıllık net satış hasılatı 75 milyon TL ve üstü; çalışan sayısı 75 ve üstü olanlar, bu ölçütlerden ikisinin kapsamına girmesi şartıyla bağımsız denetime tabi olacak.

 

BTİK KONTROLÜNDEKİ ŞİRKETLER

 

Kaynak tahsisi içermeyen yetkilendirme sahibi şirketler ile çağrı merkezi şirketleri hariç olmak üzere, Elektronik İmza Kanunu, Elektronik Haberleşme Kanunu ve TTK 1525'inci maddesi kapsamında Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTİK) denetimine tabi olan şirketlerden aktif toplamı 75  milyon TL ve üstü; yıllık net satış hasılatı100 milyon TL ve üstü; çalışan sayısı 250 ve üstü ölçütlerinden ikisini tutturmuş olanlar bağımsız denetime tabi oldu.

 

EPDK KONTROLÜNDEKİ ŞİRKETLER

 

Elektrik Piyasası Kanunu, Doğalgaz Piyasası Kanunu, Petrol Piyasası Kanunu ve Sıvılaştırılmış Petrol Gazları(LPG) Piyasası Kanunu EPDK kapsamında faaliyet gösteren şirketler (4046 sayılı Özelleştirme Kanunu hükümlerine tabi KİT'ler hariç) aktif toplamı 75 milyon TL ve üstü; yıllık net satış hasılatı 100 milyon TL ve üstü; çalışan sayısı 250 ve üstü ölçütlerinden ikisini tutturmuş olanlar ölçütlerden ikisini tutturmuş olması şartıyla bağımsız denetime tabi olacak.

 

ÇOK ORTAKLI ŞİRKETLER

 

Bu kapsamdaki şirketlerden aktif toplamı 15 milyon TL ve üstü; yıllık net satış hasılatı 20 milyon TL ve üstü; çalışan sayısı 50 ve üstü ölçütlerden ikisini sağlıyorsa bağımsız denetim kapsamına girecek.

 

TMSF KONTROLÜNDEKİ ŞİRKETLER

 

Faaliyette bulunmayan, geçici olarak durdurulan veya iptal edilmiş olan iştirak ve şirketler hariç, TMSF'nin iştiraki olan, yürürlükten kalkan 4389 sayılı Bankalar Kanunu ile yürürlükteki Bankacılık Kanunu kapsamında TMSF tarafından denetimi ve yönetimi devralınan şirketlerden de, aktif toplamı 150 milyon TL ve üstü; yıllık net satış hasılatı 200 milyon TL ve üstü; alışan sayısı 500 ve üstü ölçütlerinden ikisini yerine getirenler bağımsız denetime tabi olacak.

 

KİT KAPSAMINDAKİ ŞİRKETLER

 

Bakanlar Kurulu kararında KİT'ler için de düzenleme yer aldı. Buna göre, KİT kanunu kapsamındaki şirketler ile bağlı ortaklıkları ve sermayesinin en üz yüzde 50'si belediyelere ait olan şirketlerden, aktif toplamı 40 milyon TL ve üstü; yıllık net satış hasılatı 50 milyon TL ve üstü;çalışan sayısı 125 ve üstü ölçütlerinden ikisini sağlayanlar bağımsız denetime tabi olacak.

 

 

Kaynak: Dünya Gazetesi